ВЕКСИОЛЛОГИЯ
ВЕКСИОЛЛОГИЯ – («vexillum» – «ту» деген латын сөзінен шыққан) жалаулар мен байрақтардың тарихын зерттейтін ғылым.
ҚР нормативтік және заңнамалық құжаттарында «Мемлекеттік Ту» термині қолданылады. Тарихи тұрғыдан алғанда, «байрақ» термині әскерилендірілген құрылымдарға қолданылады.
Ту – жаппай өндірілетін өнім. Ту – бұл екі кенептен (тығыз және қымбат матадан) жасалған, периметр бойынша бір-бірімен тігілген шашақтармен қапталған жалғыз өнім.
Әлемдік Геральдика энциклопедиясының ресми анықтамасында Мемлекеттік ту ғимаратқа ілінеді.
Тәуелсіз қазақстанның Мемлекеттік туы ресми түрде 1992 жылы қабылданды. Оның авторы – белгілі суретші Шәкен Ниязбеков.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы – ортасында шұғылалы күн, оның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген тік бұрышты көгілдір түсті мата.
Тудың сабының тұсында тік жолақ түрінде ұлттық өрнек нақышталған. Дәл ортасында күн, оның шұғыласы, қыран және ұлттық өрнек бейнесі алтын түстес. Тудың ені мен ұзындығының арақатынасы – 1:2
Байрақ тудың бір түрі болып табылады және ту бұйымдарына жатады. Тулық бұйымдарға – байрақ, жалау, жалауша жатады…
«Байрақ» термині вексилдік заттардың барлық түрлерінің жалпылама атауы ретінде, әсіресе, әскери және спорттық құрылымдарда жиі қолданылады.